Elazığ’daki Atatürk Heykeli dünyada bir komutanın dürbünle yapılmış ilk heykeli olma özelliğini taşırken, Kasım 1933’te açılışı yapılan anıtı 90 yıl sonra yerinden kaldıran Elazığ Belediyesi önceden yazılı açıklama yapmak zorunda kaldı...
Elazığ Belediyesi, “Kent Meydanı ve Yeraltı Otoparkı” Projesi çalışmalarını sürdürürken, Elazığ Öğretmenevi önünde bulunan tarihî Atatürk Anıtı’nın yerinden kaldırılmasından önce geçici bir süreyle kaldırılıp özenle korunacağını, sonradan da düzenlenecek olan meydanda tekrar yerine konulacağını duyurmak zorunda kaldı…
TURAN ”HEYKELLER NEREDE?” DİYE SORMUŞTU…
Elazığlı Öğretmen, Sanatçı, Usta Heykeltıraş Merhum Nurettin ORHAN’ın Elazığ’ın kültürünü simgeleyen ve tanıtımında büyük rol üstlenen bugünkü ismi Mustafa CEMİLOĞLU Parkı olan Eski Aile Parkı’ndaki “İlk Çayda Çıra” heykeli ile İstasyon kavşağındaki “Değirmen Çekenler” heykeli farklı zamanlarda ve geçmiş dönemdeki belediyeler tarafından bakım ve çevre düzenlemesi gerekçesiyle yerlerinden kaldırılmış, daha sonra akıbetleri meçhul olan heykellerin nerede bulunduğu merâk konusu olmuştu…
12 Nisan 2022 Tarihli nüshasında ”HEYKELLER NEREDE?” Başlıklı Manşet Haberiyle konuyu gündeme taşıyan Gazeteniz TURAN’ın çağrısına rağmen bu hususta herhangi bir gelişme olmamıştı…
UYGUR ORHAN’DAN, TURAN ARACILIĞIYLA YETKİLİLERE ÇAĞRI!..
Elazığlı Öğretmen, Ressam, Usta Heykeltıraş Nurettin ORHAN’ın, yıllar önce Elazığ’a kazandırdığı eserleri, çevre düzenlemesi gerekçesiyle bulundukları yerden kaldırılırken, Merhum Nurettin ORHAN’ın oğlu, Ressam ve Heykeltıraş Uygur ORHAN, Gazetemiz TURAN aracılığıyla heykellerin akıbetini sormuş ve babasının ismiyle sanatının yaşatılması konusunda yetkililere çağrıda bulunmuştu. Uygur ORHAN; “Biz diyoruz ki, iki tane heykelimiz var. Birincisi; 1963 Yılı’nda Yıldızbağları çöplüğüne atılan Aile Parkı’ndaki Çayda Çıra heykelimizi yeniden yapalım. Anısını koruyalım. İkincisi de; İstasyon Caddesi Kavşağı’ndaki Değirmen Çekenler heykelimizi başka bir yerde değerlendirelim. Biz bu heykellerimizi geri istiyoruz. Hiçbir yer yoksa, bizim bahçemiz uygun, getirsinler bizim bahçemize koysunlar. Bu bahçede babamın yaptığı kerpiçten bir atölye evi var. O atölye evinde başka sanatsal eserler de var. Getirsinler oraya koysunlar. Onlar koruyamamışsa, biz koruyabiliriz.” Diye konuşmuştu…
“100. YIL’DA “CUMHURİYET MEYDANI" İSMİ İADE EDİLMELİ!..”
Gazeteniz TURAN, 28 Haziran 2022 Tarihli nüshasında ise günümüzde yapımı süren “Kent Meydanı ve Yer Altı Otoparkı” Projesi’nin Cumhuriyet’in İlânı’nın 10. Yılı’nda Elazığ Valisi Tevfik Sırrı GÜR tarafından gerçekleştirilen hayli geniş ve örnek bir kamu yatırımı olan “Kültür Mahallesi Projesi”nin içerisinde yer alan bölümlerden biri olduğunu dile getirirken, bugünkü Öğretmenevi (Halkevi), Atatürk Anıtı, yıkılan Mehmet Akif ERSOY Lisesi’nin yeri, Okul Spor Salonu, Havuz, Ahmet AYTAR Meydanı, Eski Şehir Stadı (bugünkü Valilik binası ve önündeki alanın tamamı)’nı kapsayan alanın “Kültür Mahallesi Projesi”nin Gazi Caddesi’nin batı çıkışıyla başlayan bölümüne 29 Ekim 1933 Tarihi’ndeki 10. Yıl Kutlamaları’nda düzenlenen “Ad Verme Töreni” ile bundan tam 90 sene önce “Cumhuriyet Meydanı” ismi verildiğini ortaya koyuyordu. TURAN; “CUMHURİYET MEYDANI!” başlıklı Manşet Haberi’nde Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yavuz HAYKIR’ın, Cumhuriyet’in 100. Yılı’nda Kent Meydanı isminin yerine “Cumhuriyet Meydanı!” İsminin iadesi ve kullanılması gerektiğine dâir yetkililere önerisine de yer veriyordu…
“CUMHURİYET MEYDANI" TAŞ ANITI DA ORTADAN KALDIRILDI!
Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yavuz HAYKIR, Gazeteniz TURAN’a yaptığı açıklamada; Cumhuriyet Meydanı’nın isminin yazılı olduğu “Cumhuriyet Taşı” adı verilen taş tabela konusunda “29 Ekim 1933 tarihinde Cumhuriyetin 10. Yıl Kutlamalarında Halkevi'nin batı kösesine dikilen 10. Yıl Anıtı diğer bir isimlendirmeyle “Cumhuriyet Taşı” yıllarca yerinde kaldı. Yıllar içerisinde, kaidesinin üzerinde “Cumhuriyet Meydanı" yazan tabelası kırıldı ve dönemin idarecileri yeniden yerine takmayı düşünmediler. Yıllarca kaidesi ağaçlar arasında kendini gizleyerek korudu. Fakat 2007 Yılı’nda çevre düzenlemesi sırasında belediye çalışanları tarafından sessizce yerinden sökülüp, bir traktörle bilinmeyen bir yere götürüldü. Böylece Elazığ’ın Cumhuriyet dönemindeki bir hatırası daha ortadan kaldırılmış oldu.” İfâdelerinde bulunmuştu…
ELAZIĞ BELEDİYESİ’NDEN ZORUNLU ANIT AÇIKLAMASI!..
Elazığ Belediyesi tarafından Elazığ Öğretmenevi önünde yapımı devam eden “Kent Meydanı ve Yeraltı Otoparkı Proıjesi” çalışmaları esnasında Atatürk Anıtı’nın koruma maksadıyla kaldırılacağına dâir yazılı bir açıklama yapıldı. Açıklamada yapım çalışmaları esnasında zarar görmemesi açısından Öğretmenevi önünde yer alan Atatürk Anıtı’nın geçici bir süreyle yerinden kaldırılacağı ve korunacağı, meydan çalışmalarının tamamlanmasının ardından da tekrar yerine konulacağı bildirilirken şu ifâdelere yer verildi; “Kent Meydanı ve Yeraltı Otoparkı projemizin inşaat çalışmaları belirlenen program dahilinde devam etmektedir. Proje inşaat çalışmaları kapsamında Elazığ Öğretmenevi önünde yer alan tarihi Atatürk Anıtı, Atatürk’ü Koruma Kanunu çerçevesinde Öğretmenevi önünden titiz bir şekilde kaldırılıp, muhafaza edilerek koruma altına alınacaktır. Kent Meydanı ve Yeraltı Otoparkı projemizin inşa çalışmalarının tamamlanmasının ardından tarihî Atatürk Anıtı aynı hassasiyetle Öğretmenevi önüne tekrar konulacaktır. Kamuoyuna duyurulur.”…
ELAZIĞ’DAKİ ATATÜRK HEYKELİ’NİN “DÜNYA’DA İLK” OLMA ÖZELLİĞİ!..
Yapımına 1933 yılında başlanan Gazi Heykeli, dönemin heykeltıraşı Kenan Ali YONTUNÇ tarafından 4500 liraya yapılmıştır. Kenan Ali YONTUNÇ'un bronzdan yapmış olduğu bu heykel altı ayda bitirilmiştir. Cumhuriyet Gazetesi, Elazığ için yapılan Atatürk Heykeli'nin dünyada bir komutanın dürbünle yapılmış ilk heykel olma özelliğini taşıdığını vurgulayan haberinde şu bilgileri vermiştir;
“Heykel, Gazi Hazretlerini müşir üniformasıyla, kaputlu ve ellerinde bir dürbün tuttukları halde göstermektedir. Heykele Gazi Hazretleri hudut boyunda tasavvur edilerek bu vaziyet verilmiş ve dürbün ilavesiyle de çok uzakları gören dehasına işaret olunmuştur. Dünya yüzünde hiçbir komutanın dürbünle yapılmış bir heykeli bulunmadığından, Elâzizdeki heykel bu noktadan da bir hususiyet arzetmektedir...”
90 YIL SONRA TAAHHÜT EDİLEREK YERİNDEN KALDIRILDI!..
Gazeteniz TURAN, Cumhuriyetimizin 10. Yılı dolayısıyla yayımlanan 29 Ekim 1933 Tarihli Özel Sayısı’nda; “10. Yıl Kutlama etkinlikleri çerçevesinde programda da belirtilen Atatürk Heykeli açılış merasimi heykelin bayram kutlamalarına yetiştirilememesi nedeniyle ikinci teşrin (Kasım 1933 tarihinde yapılmıştır.” Bilgisi’ne yer verilmişti. Böylece Kasım 1933’te açılışı yapılan anıtı 90 yıl sonra yerinden kaldıran Elazığ Belediyesi, önceden yazılı açıklama yapmak ve heykelin korunduktan sonra özenle eski yerine konulacağına dair kamuoyuna taahhütte bulunmak zorunda kaldı.
