İnşaat Mühendisi Onur Burak KARADAĞ, 6 Şubat Salı günü Kahramanmaraş’ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 şiddetli depremlerin ardından bölgede çeşitli incelemelerde bulundu. Kahramanmaraş ve Hatay’da yıkılan birçok binada nevrülsüz (eski tip) demir kullanıldığını belirten KARADAĞ yaptığı incelemeleri ve Elazığ’daki hasar durumuyla ilgili bilgileri Gazeteniz TURAN’ın okurlarıyla paylaştı…
Maraş merkezli iki büyük deprem, Türkiye’nin güneyi ve Suriye’nin kuzeyinde eski ve yeni binlerce binayı yerle bir etti. Bazı yeni bloklar, “cennet bahçesi” diye pazarlanan, “güvenli” olduğu iddiâ edilen binlerce bina bu yıkılan binalar arasında. Depreme dayanıklı denilen yeni binalar 10 ilde neden bu kadar cana mal oldu? Rant, yapı denetimin eksikleri, mühendislik standartlarına uyulmaması…
44 binden fazla insanın ölümüne sebep olan binaların bulunduğu enkaz bölgesinde incelemeler yapan Elazığlı hemşehrimiz inşaat mühendisi Onur Burak KARADAĞ, yıkılan binalardaki kusurlara ve kalitesiz malzeme sorunlarına dikkat çekti. KARADAĞ, yaptığı gözlemlerini Gazeteniz TURAN’a anlattı.
‘’GÖRDÜĞÜM EN BÜYÜK EKSİKLİK KALİTESİZ MALZEMEYDİ!’’
Yaptığı izlenimlere deprem konusunda vatandaşlarımızın yaşadığı birçok yanlış dur var diyerek başlayan KARADAĞ şöyle devam etti; ‘’Deprem konusunda vatandaşlarımızın yanlış bildiği birçok durum var. Depremin yer yüzüne yakınlığı, periyodu, şiddeti ve bunun gibi birçok şeyi vatandaşlarımız bilmiyor. Elazığ ilinde deprem için spektrum değeri 1.83 olarak alınır. Spektrum değeri depremin frekansı demektir. Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremin ise spektrum değeri 2.73 olduğu söylenmektedir. Bu deprem Elazığ’da olsaydı çok ciddi yıkımlar meydana gelirdi. Bildiğiniz üzere yapı denetim firmaları da binalarda ve alanlarda çeşitli incelemeler yapar. Fakat denetim yapan insanlar bazen birçok şeyi umursamıyor, dikkât etmiyor ya da istemsizce gözünden kaçırabiliyor. Ben Kahramanmaraş ve Hatay’da yıkılan birçok binayı inceledim. Gördüğüm en büyük eksikliği belirtecek olursam, bizim depremde korkumuz kesme kuvvetidir. Kesme kuvvetini etkileyen iki ana unsur vardır. Bunlar etriye aralığı ve kolonun boyutudur. Etriye dediğimiz şey kolonu veya kirişi saran demirdir. Kesme kuvvetini en yoğun olduğu yer ise kolon ve kiriş arasıdır. Şu an yapılan tüm bina denetimlerinde hasar durumu belirleyen şey kolon ve kiriş bölgelerinde ki çatlaklıklardır. Bu çatlak 1 mm’den küçükse az hasar veriliyor. 2 mm civarında ise orta hasar, 3 mm ve daha fazlaysa ağır hasar raporu veriliyor. Ülkemiz de depremlerden ötürü kayıpları azaltmak istiyorsak belediyeler ve yapı denetim firmalarını sıkı bir şekilde takip edip, yapılan hataları düzeltmek gerekir. Deprem bilimcileri ve bilim adamları Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremi aylar önceden söylemişti. Fakat kimse dinlemedi. Kahramanmaraş’ta Yeni Maraş diye adlandırılan alanda binalarda tek bir hasar yoktu. Trabzon Caddesi ve eski yerleşim yerlerinin birçoğu tamamen yıkılmıştı. Ben birkaç binada incelemelerde bulunduğumda çoğu bina da nevrülsüz (eski tip demir) gördüm. Bütün demirler de gördüm yani demem şu ki birçok bina da kusur var.’’ Dedi.
‘’BU ŞİDDETTE BİR DEPREM ELAZIĞ’DA OLSAYDA ÇARŞI MAHALLESİ HARİTADAN SİLİNİRDİ!’’
Kahramanmaraş ve Hayat bölgelerinde yaptığı incelemeleri anlattıktan sonra Elazığ ile ilgili değerlendirmelerde de bulunan İnşaat Mühendisi Onur Burak KARADAĞ şöyle devam etti; ‘’Bu deprem Elazığ’da olsaydı çok ciddi yıkımlar meydana gelirdi. Bu depremde binaların yıkılmasının en büyük nedeni zemin etüdünün sağlıklı yapılmayışıdır. Elazığ’dan zemin etüdü ile ilgili örnek verecek olursak Ataşehir Mahallesi’nde kanal boyu civarlarında 4 katlı binalar yapılırken, karşı tarafında Sürsürü Mahallesi’nde 8 katlı binalar yapılıyor. Bu farklılığın nedeni zemin sondajından kaynaklıdır. İki mahalle arasında 27 metre mesafe vardır. Ben şunu sormak istiyorum bir fay 26 metreyi etkilemez mi? Bu kat sayılarına belediyeler karar vermektedir. Şehrimizde yaşayan, evlerinde hasar olduğu düşünen hemşehrilerimize tavsiyeler verecek olursam, eğer Çevre Şehircilik Müdürlüğü’nün ekiplerinin verdiği rapor sizi rahatlatmadıysa binanızın röntgenini çektirerek demir sıklığı, demirlerin durumu gibi birçok şey hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Ben Karot alınmasını mantıklı bulmuyorum röntgen sistemi daha mantıklı geliyor. Röntgen aldığınız zaman demin aralıklarından ham beton almak zorundasındır fakat Karot’ta kolondan parça alınıyor ve bu durum kolondaki demirlere zarar verip, taşıyıcı sistemini zedeleyebilir. Bu durum da binada büyük sıkıntılara yol açar. Elazığ’da yaşayan vatandaşlarımıza hangi bölgelerde ev almalarını, kiraya çıkmalarını söyleyecek olursak eski bir ata sözü ile cevap vermek istiyorum. Eşeği her zaman sağlam kazığa bağlamak gerekir. Sağlam kazık burada dağlık ve engebeli alanlar oluyor. Eski insanlarımızın yaşadığı şekilde dağlık alanlar da evlerimizi yapıp, düz ovalarda tarım yapmalıyız. Harput mahallemiz bu dediğime en büyük örnektir.” Diye konuştu.
